औषधी वनस्पतींची लागवड अन मिळवा भरपूर उत्पन्न

कृषी सेवक I ४ डिसेंबर २०२२ I देशात औषधी वनस्पतींची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. पाहिजे तेवढे उत्पन्न मिळत नसल्याने आणि मागणीही भरपूर असल्याने शेतकरी चांगले पैसे कमावत आहेत. यासोबतच शेतकऱ्यांना अधिकाधिक औषधी वनस्पती वाढवण्यासाठी प्रोत्साहन देण्याचाही सरकारचा प्रयत्न आहे. जेणेकरून त्यांना अधिक पैसे मिळतील.

लोकांना चांगले होण्यास मदत करणारी झाडे वाढवण्यासाठी तुम्हाला मोठ्या शेताची किंवा खूप पैशांची गरज नाही. या प्रकारच्या शेतीसाठी तुमची स्वतःची शेतीही नसावी. आपण ते करारावर देखील मिळवू शकता.

आजकाल अनेक कंपन्या करारावर औषधी वनस्पती उगवतात. त्यांची वाढ सुरू करण्यासाठी तुम्हाला फक्त काही हजार रुपयांची गरज आहे, परंतु तुम्ही त्यांच्याकडून भरपूर पैसे कमवू शकता.
कश्याची लागवड करावी

स्टेव्हिया, शतावरी, सर्पगंधा, तुळस, आर्टेमिसिया एनुआ, लिकोरिस, कोरफड, शतावरी आणि इसबगोल यासह बहुतेक हर्बल वनस्पती (Herbal plants) बागेत वाढवता येतात.

तुम्ही यापैकी काही झाडे लहान कुंडीतही वाढवू शकता. औषध आणि आयुर्वेदात त्याचा वापर होत असल्याने शेतकऱ्यांना चांगला भाव मिळतो.
तुम्ही तीन महिन्यांत 3 लाख रुपये कमवू शकता

तुळशीला सामान्यतः धार्मिक वनस्पती मानले जाते, परंतु ते त्याच्या औषधी गुणधर्मांसाठी देखील घेतले जाऊ शकते. तुळशीचे अनेक प्रकार आहेत आणि त्या सर्वांमध्ये युजेनॉल आणि मिथाइल दालचिनी असते.

त्यांचा उपयोग कर्करोगासारख्या आजारांवर औषधे बनवण्यासाठी केला जातो जो अत्यंत धोकादायक आहे. 1 हेक्टरमध्ये तुळशीची लागवड केवळ 15,000 रुपयांमध्ये करता येते, परंतु 3 महिन्यांनंतर ती सुमारे 3 लाख रुपयांना विकली जाऊ शकते.
स्टीव्हिया लागवडीमुळे मोठा नफा होईल

स्टीव्हिया वाढवण्याबद्दल सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे तुम्हाला खते किंवा कीटकनाशके वापरण्याची गरज नाही. सत्य हे आहे की कीटक वनस्पतीला हानी पोहोचवत नाहीत. तसेच, एकदा पीक लावले की, 5 वर्षे उत्पादनाची हमी मिळते आणि दरवर्षी उत्पादनात वाढ होते.

एक एकर जमिनीवर स्टीव्हिया पिकवण्यासाठी 1 लाख रुपये खर्च येतो आणि तो 6 लाख रुपयांपर्यंत येऊ शकतो, असे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे. दुसऱ्या शब्दांत, शेतकरी एकूण 5 लाख कमावतो. त्यामुळेच अनेक शेतकरी सध्या स्टीव्हिया पिकवत आहेत.
का वाढली तुलसीची मागणी

अमेरिका आणि जगभरात मधुमेह असलेल्या लोकांची संख्या वाढल्याने स्टीव्हियाची मागणी वाढली आहे. स्टीव्हिया वनस्पतीची उंची 60 ते 70 सें.मी. स्टीव्हिया ही एक वनस्पती आहे जी दीर्घकाळ टिकते आणि तिच्या अनेक शाखा असतात.

जरी स्टीव्हियाची पाने इतर वनस्पतींच्या पानांसारखी दिसत असली तरी ती साखरेपेक्षा 25-30 पट गोड असतात. भारतात, बेंगळुरू, पुणे, इंदूर आणि रायपूर सारख्या ठिकाणी या वनस्पतीची लागवड केली जाते. स्टीव्हियाचे पीक पॅराग्वे, जपान, कोरिया, तैवान आणि युनायटेड स्टेट्स, इतर ठिकाणी घेतले जाते.
प्रशिक्षण घ्या

औषधी वनस्पती वाढवण्यासाठी, तुम्हाला चांगले प्रशिक्षण घेणे आवश्यक आहे जेणेकरुन भविष्यात तुमची नासाडी होणार नाही. सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिसिनल अँड अॅरोमॅटिक प्लांट्स (सीआयएमएपी), लखनौ येथे या वनस्पती कशा वाढवायच्या हे लोक शिकू शकतात. फार्मास्युटिकल कंपन्या देखील तुमच्याशी CIMAP द्वारे करार करतील, त्यामुळे तुम्हाला ठिकाणाहून दुसरीकडे धावण्याची गरज नाही.