कोरफड शेतीतुन मिळवा चांगले उत्पन्न

कृषी सेवक | १२ नोव्हेंबर २०२२ | कोरफड ही एक लोकप्रिय औषधी वनस्पती ​​लिलियासी कुटूंबातील आहे. कोरफड शेती करताना सर्वात महत्वाचे म्हणजे शेतात जास्त आद्रता नसावी व शेतात जास्त पाणी साचू देऊ नये.ही एक बारमाही वनस्पती आहे, जी दीड ते अडीच फूट उंचीपर्यंत वाढते. त्याची पाने लांब आणि जाड, फायलोटॅक्सीसारख्या चाकासह रसदार असतात. पानांच्या दोन्ही बाजूंना काटेरी टोक असलेली काटेरी रचना असते. पानांचा आतील पदार्थ जेलीसारखा असतो, दुर्गंधीयुक्त आणि चवीला कडू असतो. पानांची लांबी 25-30 सेमी, तर रुंदी 3-5 सेमी पर्यंत असते. साधारणपणे ऑक्टोबर ते जानेवारी या कालावधीत याला फुले येतात आणि लांबलचक फुलांच्या सभोवताली मोठ्या संख्येने लहान गुलाबी फुले असतात. फेब्रुवारी ते एप्रिल या काळात फळे तयार होतात.

 

कोरफड सामान्यतः बियाणे प्रसारित नाही. वनस्पतिवृद्धी करणे सोपे आणि सोयीस्कर आहे. अलीकडच्या काळात, अ‍ॅलोपॅथीच्या औषधांच्या किमती गगनाला भिडल्याने त्याचे ज्ञात दुष्परिणाम, औषधी वनस्पती आणि आयुर्वेदिक औषधे लोकप्रिय होत आहेत. सुमारे 80 दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्स किमतीचा जागतिक व्यापार सध्या अस्तित्वात आहे आणि पाच वर्षांत यात 35-40 टक्क्यांनी वाढ होण्याची शक्यता आहे. बाजारावर अमेरिकेचे वर्चस्व आहे (65%) तर भारत आणि चीनचा प्रत्येकी 10 टक्के वाटा आहे जो त्याच्या व्यावसायिक लागवडीद्वारे वाढविला जाऊ शकतो.

कोरफड लागवड कशी सुरू करावी |

स्थानिक बाजारपेठेचा अभ्यास करूनच कोरफड लागवडीचा विचार करावा. हे पीक हलक्‍या, वालुकामय, उत्तम निचऱ्याच्या जमिनीत चांगले येते.
कोरफड उष्ण आर्द्र आणि जास्त पावसाच्या परिस्थितीत उगवते. हे सर्व प्रकारच्या मातीत घेतले जाते परंतु जास्त सेंद्रिय पदार्थ असलेली चांगली निचरा होणारी माती सर्वात योग्य आहे. ते तेजस्वी सूर्यप्रकाशात चांगले वाढते.
अंधुक परिस्थितीमुळे रोगाचा प्रादुर्भाव होतो आणि ते पाणी साचण्यासाठी अत्यंत संवेदनशील असते.
कोरफड लागवडीसाठी 1000-1200 मिमी पर्जन्यमान योग्य आहे. लागवडीसाठी चांगला निचरा होणारी उंच जमीन निवडावी.

बियाण्यांपासून कोरफड वेरा वाढवणे कठीण असल्याने, रोपे सामान्यतः झाडांच्या मुळांपासून वाढतात. केळीप्रमाणेच सकरचा वापर रोपे म्हणून केला जाऊ शकतो. शोषक लागवडीसाठी पावसाळा उत्तम आहे. 1.5 x 1 फूट, 1 फूट x 2 फूट किंवा 2 फूट x 2 फूट अंतर यानंतर आहे. जमीन तयार करणे सुमारे २-३ नांगरणी आणि शिडी टाकून माती तणमुक्त आणि भुसभुशीत केली जाते. त्यानंतर जमिनीचे सपाटीकरण केले जाते. उताराच्या बाजूने, 15-20 फूट गटार तयार केले आहे.

(कोरफड ) दोन प्रकारे विकली जाऊ शकते

कोरफडची पाने विकली जाऊ शकतात.
कोरफडचा पल्प देखील विक्री केला जाऊ शकतो.

कोरफड रोपण कसे करावे ?

आपण कोरफड लावू इच्छित असल्यास, एक उबदार जागा शोधा जेथे रोपाला दिवसातून 8-10 तास प्रकाश मिळेल.
नंतर कॅक्टस पॉटिंग मिक्स वापरा किंवा माती, वाळू आणि खडी यांचे समान भाग वापरून स्वतःचे तयार करा, जमिनीत उभे पाणी अडणार नाही याची खात्री करा.
जेव्हा तुम्ही कोरफडीची लागवड करता तेव्हा रूट बॉल मातीने झाकून ठेवा परंतु हिरव्या पानांना मातीला स्पर्श करू देऊ नका किंवा ते सडू शकतात.
लागवडीनंतर काही दिवस कोरफडीला पाणी देऊ नका.

कोरफड प्रत्यारोपण केव्हा व कसे करावे ?

कोरफड वनस्पतींची मुळे तुलनेने लहान आणि जड पाने असतात, त्यामुळे जेव्हा ते जास्त जड होतात आणि टोकदार होतात तेव्हा ते सामान्यतः जड भांड्यात हलवले जातात. जर कोरफड व्हेराची मुळे वाढण्यासाठी जागा संपली तर ते “पिल्ले” (लहान रोपे ) तयार करू शकतात जे त्यांच्या स्वतःच्या भांड्यात हलवता येतील. जर तुम्हाला नवीन रोपे तयार करण्यापेक्षा प्रौढ वनस्पती वाढण्यात अधिक रस असेल, तर मुळे त्याच्या कंटेनरच्या भिंतींवर वर्तुळाकार होण्यापूर्वी ते मोठ्या भांड्यात प्रत्यारोपित करा.

कोरफडीचा चांगला निचरा होणार्‍या जमिनीत कोरफडीची लागवड करा

कोरफड वेरा रोपे कोरड्या परिस्थितीत जगण्यासाठी अनुकूल असतात आणि उभे पाणी गोळा करणाऱ्या जमिनीत लागवड केल्यास ते कुजतात.
कॅक्टस पॉटिंग मिक्स वापरा किंवा समान भाग माती, वाळू आणि खडी वापरून स्वतःचे मिश्रण तयार करा.
कंटेनरमध्ये कोरफड लावत असल्यास, पाणी निचरा होण्यासाठी कंटेनरच्या पायामध्ये छिद्र असल्याची खात्री करा.
लागवड करताना रूट बॉल झाकून ठेवा परंतु पाने जमिनीला स्पर्श करू देऊ नका
कोरफड व्हेराचा रूट बॉल मातीच्या पृष्ठभागाच्या अगदी खाली ठेवा. जर जाड, हिरवी पाने अर्धवट गाडली गेली किंवा मातीला स्पर्श केली तर ती कुजतात.

मातीच्या पृष्ठभागावर खडी किंवा खडे टाका

कोरफड रोपाच्या पायथ्याभोवती लहान खडकांचा एक थर ठेवा जेणेकरून माती जागी राहावी आणि बाष्पीभवन कमी होईल. तुमच्या कोरफड रोपाच्या भरभराटीसाठी हे आवश्यक नाही, म्हणून तुम्ही दिसण्यास प्राधान्य दिल्यास तुम्ही माती उघडी ठेवू शकता. पांढरे दगड सूर्यापासून वनस्पतीच्या पायथ्यापर्यंत उबदारपणा प्रतिबिंबित करतील, जर तुम्ही उष्ण हवामानात राहत नसाल तर ही चांगली कल्पना असू शकते.

लागवडीनंतर पहिले काही दिवस पाणी देऊ नका

आपण पाणी देणे सुरू करण्यापूर्वी, कोरफड रोपाला लागवडीदरम्यान खराब झालेल्या मुळांची दुरुस्ती करण्यासाठी काही दिवस द्या. खराब झालेल्या मुळांना पाणी दिल्याने मुळे कुजण्याची शक्यता वाढते. कोरफड झाडे त्यांच्या पानांमध्ये भरपूर पाणी साठवतात आणि या काळात पाण्याच्या कमतरतेमुळे त्यांना इजा होऊ नये. जर तुम्ही जास्त सुरक्षित राहू इच्छित असाल तर पहिल्या एक किंवा दोन वेळा पाणी द्या.

दैनंदिन काळजी आणि समस्यानिवारण प्रदान करा

वाढत्या हंगामात माती कोरडी असताना पाणी द्या. उन्हाळ्यात, किंवा कोणत्याही वेळी हवामान उबदार आणि सनी असेल, कोरफड झाडे नियमित पाणी पिण्याने जलद वाढतात. तथापि, कोरफड झाडांना वाळवण्यापेक्षा जास्त पाणी घालणे खूप सोपे आहे, म्हणून माती 3 इंच (7.5 सेमी) खोलीपर्यंत कोरडे होईपर्यंत पाणी देऊ नका.

थंड हंगामात क्वचितच पाणी

कोरफड झाडे बहुतेक वेळा हिवाळ्यात किंवा दीर्घ काळासाठी हवामान थंड असताना सुप्त होतात. जोपर्यंत तुम्ही त्यांना वर्षभर गरम झालेल्या खोलीत ठेवत नाही, तोपर्यंत तुम्ही या काळात महिन्यातून एकदा किंवा दोनदाच त्यांना पाणी द्यावे.

वर्षातून एकदा किंवा कधीही खत द्या

कोरफड झाडांना खताची गरज नसते आणि अतिवापरामुळे झाडाला हानी पोहोचते किंवा ती अस्वास्थ्यकर पद्धतीने वाढू शकते. जर तुम्हाला वाढीस प्रोत्साहन द्यायचे असेल तर कमी नायट्रोजन, जास्त फॉस्फरस, कमी पोटॅशियम खतांचा वापर करा, जसे की 10:40:10 किंवा 15:30:15. उशीरा वसंत ऋतू मध्ये, वाढत्या हंगामाच्या सुरूवातीस वर्षातून एकदा लागू करा.

तण काळजीपूर्वक साफ करा

कोरफड रोपाच्या सभोवतालची माती गवत आणि तणमुक्त असावी. जर वनस्पती घराबाहेर असेल तर ते नियमितपणे काढा, परंतु ते काळजीपूर्वक करा. कोरफडची चांगली माती सैल आणि वालुकामय असल्यामुळे, जोमदार तण उपटून मुळे खराब करणे सोपे आहे.

पाने सपाट आणि कमी दिसत असल्यास सूर्यप्रकाश वाढवा

जर पाने सपाट आणि कमी वाढत असतील तर सूर्यप्रकाश वाढवा. कोरफडीची पाने सूर्यप्रकाशाच्या दिशेने वरच्या दिशेने किंवा बाहेरच्या दिशेने वाढली पाहिजेत. जर ते जमिनीवर कमी असतील किंवा बाहेरून सपाट वाढत असतील, तर झाडाला पुरेसा सूर्यप्रकाश मिळत नाही. ते एका सनी भागात हलवा. जर ते घरामध्ये असेल तर दिवसाच्या प्रकाशाच्या वेळी ते घराबाहेर ठेवण्याचा विचार करा.

पाने तपकिरी झाल्यास सूर्यप्रकाश कमी करा

जर पाने तपकिरी झाली तर सूर्यप्रकाश कमी करा. कोरफड जेव्हा सूर्यप्रकाशात येतो तेव्हा बहुतेक वनस्पतींपेक्षा कठीण असते, तरीही पाने जाळणे शक्य आहे. कोरफडीचे रोप तपकिरी रंगाचे झाले झाल्यावर, रोपे कंटेनर मध्ये असल्यास त्यास दुपारच्या सुरुवातीला सावली मिळेल अशा ठिकाणी हलवा.

पाने पातळ/वळलेली दिसत असल्यास पाणी वाढवा

जर पाने पातळ आणि कुरळे असतील तर पाणी वाढवा. जाड, मांसल पाने पाणी साठवतात जे झाड दुष्काळात वापरते. जर पाने पातळ किंवा कुरळे दिसत असतील तर कोरफड झाडाला वारंवार पाणी द्या. जास्त भरपाई न करण्याची काळजी घ्या: रूट कुजणे टाळण्यासाठी जमिनीतून पाणी लवकर वाहून जावे, जे थांबवणे कठीण आहे.

पाने पिवळी पडल्यास किंवा गळल्यास पाणी देणे थांबवा

जास्त पाण्यामुळे पिवळी किंवा “वितळणारी” पाने त्रस्त आहेत. पुढच्या आठवड्यासाठी (किंवा सुप्त हंगामात दोन आठवडे) पाणी देणे पूर्णपणे थांबवा आणि एकदा तुम्ही पुन्हा सुरू केल्यावर कमी वेळा पाणी द्या. आपण झाडाची कोणतीही रंगीबेरंगी पाने काढून टाकू शकता ज्याला हानीची जास्त शक्यता नाही, जरी निर्जंतुकीकृत चाकू वापरणे चांगले आहे.
कोरफडीचे प्रकार

घृतकुमारी कोरफड / Ghritkumari
टायगर टूथ कोरफड / Tiger Tooth Aloe Vera
केप स्पेक्लेड कोरफड / Cape Speckled Aloe Vera
कोरल कोरफड / Coral Aloe Vera
फॅन कोरफड / Fan Aloe Vera
सोमालियन कोरफड / Somalian Aloe Vera
टॉर्च कोरफड / Lace Aloe Vera / Torch Aloe Vera
कॅशिया कोरफड / Aloe Vera Caesia
कार्मीन कोरफड / Carmine Aloe Vera
केप कोरफड / Bitter/ Cape Aloe Vera
टायगर कोरफड / Tiger Aloe Vera / Aloe Vera Variegata
सोप कोरफड / Soap Aloe Vera
झेब्रा कोरफड / Zebra Aloe Vera
शॉर्ट लीफ कोरफड / Short Leaf Aloe Vera
सनसेट कोरफड / Sunset Aloe Vera
स्नेक कोरफड / Snake Aloe Vera Vera
लाल कोरफड / Red Aloe Vera
स्पायरल कोरफड / Spiral Aloe Vera