कांदा जाळणाऱ्या शेतकऱ्यांवर आता होणार गुन्हा दाखल

कृषी सेवक । १८ एप्रिल २०२२। बिहारमध्ये रब्बी पिकांची काढणी सुरू आहे. ज्या अंतर्गत शेतकरी गहू, मोहरी आणि हरभरा पिकांची काढणी करत आहेत. हे लक्षात घेऊन बिहार सरकारच्या कृषी आणि शेतकरी कल्याण विभागाने शेतकऱ्यांना पीक कापणीनंतर पिकांचे अवशेष जाळू नयेत, असे आवाहन केले आहे. दरम्यान, या विभागाने भुयार जाळण्याबाबत आणखी एक महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. ज्या अंतर्गत बिहारमध्ये कांदा जाळणाऱ्या शेतकऱ्यांवर गुन्हा दाखल करण्यात येणार आहे. जिल्हा प्रशासन आता अशा शेतकऱ्यांवर सीआरपीसी अंतर्गत कारवाई करणार असून त्यामध्ये शेतकऱ्यांना दंडाबरोबरच तुरुंगवासही होऊ शकतो. त्याचबरोबर याप्रकरणी कृषी समन्वयकाची भूमिका निश्चित करण्यात आली आहे. त्याअंतर्गत जर कातळ जाळल्याची घटना समोर आली तर त्याला विभागीय कारवाईसाठीही जबाबदार धरण्यात येणार आहे.

भुसा जाळण्याच्या घटनेनंतर निर्णयात वाढ
बिहार सरकार गेल्या अनेक दिवसांपासून राज्यातील कांदा जाळण्याच्या घटना रोखण्यासाठी प्रयत्न करत आहे. त्याअंतर्गत बिहार सरकारच्या कृषी विभागाने यापूर्वी राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी जनजागृती मोहीमही राबवली होती, मात्र त्यानंतरही राज्यात भुसभुशीत होण्याच्या घटना कमी झालेल्या नाहीत. मिळालेल्या माहितीनुसार, गेल्या काही दिवसांपासून राज्यात अशा घटना मोठ्या आहेत. त्यानंतर या प्रकरणाबाबत कठोरता दाखवण्यात आली असून, कांदा जाळणाऱ्या शेतकऱ्यांवर सीआरपीसी अंतर्गत कारवाई करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. त्यासाठी जिल्हाधिकाऱ्यांच्या जबाबदाऱ्या निश्चित करण्यात आल्या आहेत.

अशा शेतकऱ्यांना शासकीय योजनांपासून वंचित ठेवले जात आहे
बिहार सरकार भुसभुशीत प्रकरणावर कठोर झाले आहे. एका आकडेवारीनुसार, राज्यात दरवर्षी ३० दशलक्ष टन भुसभुशीत उत्पादन होते, त्यापैकी ४ टन भुसभुशीत दरवर्षी जळते. एकीकडे कोळसा जाळल्याने वायू प्रदूषण होते, तर दुसरीकडे शेतातील खत शक्तीवरही परिणाम होतो, असा प्रचार राज्य सरकार सातत्याने करत आहे. अशा स्थितीत बिहार सरकार भुसभुशीत होण्याच्या घटना रोखण्यासाठी प्रभावीपणे काम करत आहे. त्यासाठी सरकारने अनेक तरतुदी केल्या आहेत. मिळालेल्या माहितीनुसार, बिहार सरकारने नाले जाळणाऱ्या शेतकऱ्यांची ओळख करून त्यांना सरकारी योजनांपासून वंचित ठेवण्याची योजना तयार केली आहे. मात्र, बिहार सरकार शेतकर्‍यांना भुसभुशीत जाळण्यापासून रोखण्यासाठी जनजागृतीवर अधिक भर देत आहे. ज्या अंतर्गत पंचायत स्तरावर जबाबदारी दिली जात आहे. असे प्रसिद्धी साहित्य कोणाला दिले जात आहे, जेणेकरून पंचायत स्तरावरील अधिकाऱ्यांनी शेतकऱ्यांना प्रबोधन करावे.