१५ म्हशींच्या सहाय्याने राहुल पाटील यांचे यशस्वी दुग्ध व्यवसाय

धाराशीव जिल्ह्यातील कळंब तालुक्यातील शिराढोण येथील राहुल पाटील यांनी १५ म्हशींच्या सहाय्याने दुग्ध व्यवसायात उल्लेखनीय यश मिळवले आहे. सकाळ आणि संध्याकाळ मिळून ते दररोज १०० लिटर दूध उत्पादन करतात.

राहुल पाटील यांना पाच एकर वडिलोपार्जित शेती आहे. पाच वर्षांपूर्वी त्यांनी शेतीला पूरक व्यवसाय म्हणून एक म्हैस विकत घेऊन दूध व्यवसाय सुरू केला. सुरुवातीच्या यशामुळे त्यांनी व्यवसायात अधिक गुंतवणूक केली आणि आज त्यांच्याकडे १५ म्हशी आहेत.

राहुल यांनी म्हशींचे योग्य संगोपन करण्यासाठी स्लॅबचा गोठा तयार केला आहे. या प्रकल्पासाठी २० लाख रुपयांपर्यंत खर्च आला असून, त्यांच्या दोन भावांचे सहकार्य मिळते. सकाळी ४ वाजता दूध काढण्यापासून व्यवसाय सुरू होतो आणि १०० ग्राहकांना दूध पोहोचविले जाते. त्यामुळे त्यांना महिन्याला १ ते १.५ लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळते, तर खर्च सुमारे ५० ते ६० हजार रुपये आहे.

शेणखत विक्रीतूनही त्यांना वर्षाकाठी २.५ लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळते. पाच एकर शेतीत पारंपरिक पिके घेतली जातात आणि खत म्हणून म्हशींच्या शेणाचा वापर केला जातो.

राहुल पाटील म्हणतात, “माझ्या शेतात मुर्रा जातीच्या म्हशी आहेत आणि दररोज १०० लिटर दूध उत्पादन होते. या व्यवसायामुळे माझी आर्थिक स्थिती सुधारली आहे.”